عَنْ جَابِرِ بْنِ یَزِیدَ قَالَ: « سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ : « أَ فَعَیِینا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِیدٍ » فَقَالَ یَا جَابِرُ تَأْوِیلُ ذَلِکَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِذَا أَفْنَى هَذَا الْخَلْقَ وَ هَذَا الْعَالَمَ وَ سَکَنَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ وَ أَهْلُ النَّارِ النَّارَ جَدَّدَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَالَماً غَیْرَ هَذَا الْعَالَمِ وَ جَدَّدَ عَالَماً مِنْ غَیْرِ فُحُولَةٍ وَ لَا إِنَاثٍ یَعْبُدُونَهُ وَ یُوَحِّدُونَهُ وَ یَخْلُقُ لَهُمْ أَرْضاً غَیْرَ هَذِهِ الْأَرْضِ تَحْمِلُهُمْ وَ سَمَاءً غَیْرَ هَذِهِ السَّمَاءِ تُظِلُّهُمْ لَعَلَّکَ تَرَى أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّمَا خَلَقَ هَذَا الْعَالَمَ الْوَاحِدَ أَوْ تَرَى أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَخْلُقْ بَشَراً غَیْرَکُمْ بَلَى وَ اللَّهِ لَقَدْ خَلَقَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى أَلْفَ أَلْفِ عَالَمٍ وَ أَلْفَ أَلْفِ آدَمٍ وَ أَنْتَ فِی آخِرِ تِلْکَ الْعَوَالِمِ وَ أُولَئِکَ الْآدَمِیِّینَ.
جابربنیزید میگوید از امام محمدباقر علیهالسلام دربارهی این قول پروردگار متعال سوال کردم:
آیا ما از آفرینش نخستین عاجز و درمانده شدهایم؟ بلکه آنان در آفرینش جدید در تردیدند!
سورهقاف آیه۱۵
حضرت فرمودند: اى جابر! تأویلش این است که وقتی پروردگار عزوجل این خلق و این عالم را پایان دهد و اهل بهشت در بهشت ساکن شوند و اهل آتش در آتش، پس خداوند بزرگ عالمی غیر این عالم از نو میآفریند. و عالمی نو برپا میکند بدون نر و ماده، که او را بپرستند و به یگانگی بشناسند. و زمینى جز این زمین براى آنها بیافریند که روى آن باشند. و آسمانى جز این آسمان که بر آنها سایه افکند. شاید میپندارید که خداوند فقط همین یک عالم را آفریده است؟ یا اینکه آدمى به جز شما نیافریده است؟!
آرى به خدا سوگند، که پروردگار تبارک و تعالى هزار هزار عالم و هزار هزار آدم آفریده است. و تو در آخرین آن عوالم و آدمیان هستی!
بحارالانوار جلد۸ صفحه۳۷۵
